سینما روز _ ابراهیم حاتمیکیا در نشستی دانشجویی در مشهد به سوالات مختلفی پاسخ داد.
ابراهیم حاتمیکیا کارگردان سینمای ایران در نشستی که با دانشجویان دانشگاه فردوسی در آمفی تئاتر دانشکده فنی و مهندسی داشت، خطاب به دانشجویان گفت: آن عده که در آن سالها جنگیدند؛ همه، همسن و سال شما بودند و با تمام محدودیتها که افتخار ما تعبیر میشود، در مقابل دشمن ایستادند. اما متاسفانه در این روزگار مظلومیت بچههای جنگ به دلیل سلیقهی نظامی قربانی میشود، پس وقتی مقدرات جنگ به دست افرادی میافتد که دستشان تفنگ است، برای فیلمساز فرهنگی جایی نیست.
او مطرح کرد: بنده سعی کردم، آنچه را از فضای دفاع مقدس بگویم که متناسب با شرایط فعلی جامعه باشد.بهطوری که در «به نام پدر»، آخرین فیلمم در ژانر دفاع مقدس، دیدگاه نسل سومی را بیان کردم که دیدی نقادانه نسبت به جنگ دارد.
حاتمیکیا با ابراز نارضایتی از فیلمهای ضعیف ساخته شده در رسانههای مختلف، بیان کرد:متاسفانه بسیاری از فیلمسازان، فیلم ساختن پیرامون جنگ را بهانهای برای ورود به سینما میدانند. بنابراین موضوع جنگ کلیشهای شده و جوهره اصلی جنگ مطرح نمیشود. این روند خود باعث نارضایتی نسل سوم انقلاب شده است که گاهی به من میگویند، نمیشود موضوع جنگ را تمام کنید و به موضوع دیگر بپردازید؟ و من واقعا بهدلیل وضع پیشآمده به آنها حق میدهم.
این فیلمساز دفاع مقدس در پاسخ به این سوال که هدف اصلی سینمای جنگ چیست؛ پاسخ داد: بنده معنی جنگ را در فیلمهایی که ساختهام معرفی کردهام، انسانهایی که روح و عاطفه دارند و در دوران جنگ، فرهنگی خاص پیدا میکنند.
حاتمیکیا دربارهی مفهوم واژه ضد جنگ با ارایه توضیحاتی، گفت: معنا و مفهوم ضد جنگ در بستر زمانی و مکانی خودش باید معنا شود.
این کارگردان دربارهی افرادی که بعد از جنگ از جنگیدن خود ابراز شکوه میکنند، نیز گفت: باید به انتخاب هر فرد احترام گذاشت، در واقع دو دلی و شک بعد از جنگ طبیعی است و لزوما هم نباید تکفیر شود. اگر جامعه متعادل باشد باید علت این مسائل را آسیب شناسی کند، نه اینکه موضعگیری کند.
حاتمیکیا در بخشی از این جلسه در پاسخ به سوالی دربارهی پرویز پرستویی، بیان کرد: او یک فرد تحصیل کرده درحوزه سینما است به حدی که می توان گفت او یک سوپراستار واقعی و بینظیر در سینمای ایران است.
این کارگردان در بیان علت تغییرمسیردادن خود از ژانر دفاع مقدس به سمت ساخت فیلم «دعوت» اذعان داشت: چون مردم کارهای مرا دنبال میکنند و مسیر فیلمسازیام برای مردم اهمیت داشته و در این مسیر دستخط مشخصی داشتم، طبیعی است که نسبت به فیلم «دعوت» واکنش نشان بدهند، بنابراین این حق را به مردم میدهم که از من پیرامون این اتفاق، انتقاد کنند. اما هیچگاه چنین حقی را برای منتقد قائل نیستم، زیرا بنده بهعنوان یک فیلمساز حق دارم، انتخاب کنم.
او در عین حال گفت: ساخت «دعوت» به مثابه پایان سینمایی که قبلا داشتهام، نیست بلکه خطوط موازی به سایر حوزههای اجتماعی است.
حاتمیکیا در پاسخ به سوالی دربارهی «اخراجیها» هم گفت: بنده جزء معدود افرادی هستم که از ورود ده نمکی به حوزه سینما دفاع کردم. اگر قرار باشد برای ورود افراد به سینما اینچنین که آقای دهنمکی را زیر پرسش و فشار قرار دادهایم، دیگران را هم قرار بدهیم باید خیلیهای دیگر پاسخگو باشند برای اینکه چرا به سینما وارد شدند. من بیشتر از آنکه این موضوع را فرهنگی بدانم، بعضا سیاسی و حب و بغضهای صنفی میدانم.
او ادامه داد: دهنمکی فیلمسازی است همچون هواپیمای چهار موتوره که سه موتور آن خاموش است و او تنها با موتور غریزه، سینمای خود را پیش میبرد.
وی در پاسخ به این سوال که این روزها به فیلم «آژانس شیشهای» نگاه میکنید، از دو شخصیت کیانیان و پرستویی به کدام رای میدهد گفت: من معتقدم هر دو همچنان در جامعه حضور دارند، یکی از دیدگاه عقل محض و دیگری از دیدگاه دل محض.
حاتمیکیا در خصوص پدیده سانسور در سینما هم پاسخ داد: سانسور در همه جای دنیا هست، اما سانسوری که در ایران انجام میشود، یک نگاه به شدت سلیقهای و فصلی است.
او در پایان دربارهی فیلم بعدیاش هم گفت: اکنون مشغول به ساخت فیلمی نیستم و فعلا درحال تحقیق هستم.